9 Οκτωβρίου 1967: Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα

Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1928, στην πόλη Ροσάριο της Αργεντινής, και ήταν το πρώτο από τα πέντε παιδιά μιας οικογένειας αριστοκρατών, ισπανοϊρλανδικής καταγωγής και αριστερών τάσεων. Ο Ερνέστο Γουεβάρα ντε λα Σέρνα υπέφερε από άσθμα και σπούδασε ιατρική, κυρίως για να τα βγάλει πέρα με την πάθησή του. Στα 1953, είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του και είχε σχηματίσει συγκεκριμένες απόψεις για τη χειραφέτηση της Νότιας Αμερικής. Πίστευε ότι η ριζική λύση για τη Λατινική Αμερική ήταν μια επανάσταση, όχι κάθε λαού χωριστά αλλά ταυτόχρονα όλων των καταπιεσμένων ως μια συνολική πολιτιστική και οικονομική οντότητα. Το είχε επιχειρήσει και σε μεγάλο βαθμό το είχε πετύχει ο Σιμόν ντε Μπολιβάρ, πάνω από ένα αιώνα νωρίτερα, όταν απελευθέρωσε τη Νότια Αμερική από την ισπανική κατοχή. Αυτή τη φορά, ήταν η ώρα της κοινωνικής επανάστασης με βασικό εχθρό τις Ηνωμένες Πολιτείες που θεμελίωναν την εκμετάλλευση και την εξουσία τους μέσα από αυταρχικά καθεστώτα και αμερικανοδίαιτες δικτατορίες.

Από το 1951, ο μαρξιστής Τζάκομπο Αρμπένζ, εκλεγμένος πρόεδρος της Γουατεμάλας, είχε ξεκινήσει σειρά κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, προσπαθώντας παράλληλα να απεμπλακεί από τα αμερικανικά συμφέροντα. Ο Γκουεβάρα έσπευσε εκεί (1953), ελπίζοντας ότι θα ήταν ο πυρήνας της κοινωνικής επανάστασης που ίσως μπορούσε να απλωθεί σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Με χρηματοδότηση της αμερικανικής «Γιουνάιτεντ Φρουτ» και ενέργειες της CIA, ο Αρμπένζ ανατράπηκε αιματηρά (1954). Ο Γκουεβάρα δεν είχε πια καμιά αμφιβολία ότι οι ΗΠΑ δεν επρόκειτο να επιτρέψουν πουθενά να στεριώσει προοδευτικό καθεστώς. Προσπαθούσε να συλλάβει τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να ξεσπάσει μια παγκόσμια επανάσταση. Πια, ήταν ο Τσε, όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι του εξαιτίας μιας λεκτικής ιδιομορφίας. Έφυγε στο Μεξικό, να συναντηθεί με τους εξόριστους Κουβανούς επαναστάτες που ανασυντάσσονταν εκεί, κάτω από την ηγεσία των αδελφών Φιντέλ και Ραούλ Κάστρο.

Οι αδελφοί Κάστρο, ο Τσε κι ογδόντα ακόμα πατριώτες βγήκαν κρυφά στην Κούβα με τη θρυλική θαλαμηγό «Γκράμμα». Ήταν 2 Δεκεμβρίου 1956, όταν έγινε η μυστική απόβαση. Το εγχείρημα είχε προδοθεί και η ομάδα έπεσε πάνω στον στρατό του δικτάτορα Μπατίστα. Μετά από λυσσαλέα μάχη και με τον Γκουεβάρα τραυματισμένο, τα δυο αδέλφια και οι ελάχιστοι επιζώντες κατάφεραν να διαφύγουν στην απόκρημνη Σιέρα Μαέστρα. Δυο χρόνια αργότερα, τα πάντα είχαν αλλάξει. Ο ανταρτοπόλεμος πήρε γρήγορα διαστάσεις τυφώνα. Την πρωτοχρονιά του 1959, ο δικτάτορας Φουλτζένσιο Μπατίστα το έσκαγε στην Δομινικανική Δημοκρατία, ενώ η Αβάνα έπεφτε στα χέρια των επαναστατών. Στις 16 Φεβρουαρίου 1959, ο Φιντέλ Κάστρο ορκιζόταν πρωθυπουργός.

Ένδοξος μαχητής, βαθιά φιλοσοφημένος και δεξί του χέρι, ο Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα πήρε την κουβανέζικη υπηκοότητα κι έγινε μέλος της κυβέρνησης εκπροσωπώντας την Κούβα σε πολλές εμπορικές αποστολές. Η φήμη του όμως είχε να κάνει με το ξεσκέπασμα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και της νεοαποικιοκρατίας καθώς οι Αμερικανοί τον έβρισκαν μπροστά τους, σε κάθε εκδήλωση της εξωτερικής τους πολιτικής. Ως μέλος της κυβέρνησης, ανέλαβε το βιομηχανικό τμήμα της αγροτικής μεταρρύθμισης, έγινε πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας και έφτασε υπουργός Βιομηχανίας. Ταυτόχρονα, έγραφε. Και τα βιβλία του για το αντάρτικο, για το σοσιαλισμό και το άτομο, για το κουβανέζικο σοσιαλιστικό πείραμα κ.λπ. επέδρασαν καταλυτικά στη μαρξιστική σκέψη και γνώρισαν μεγάλη διάδοση.

Και ξαφνικά, τον Απρίλιο του 1965, ο Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα χάθηκε από τη δημόσια ζωή της Κούβας. Για δυο χρόνια, μόνο σκόρπιες πληροφορίες ακούγονταν για τη δράση του. Η επανάσταση είχε νικήσει στην Κούβα αλλά για τον Τσε αυτό δεν ήταν παρά μόνο μια αρχή. Βρέθηκε στην Αφρική να οργανώνει, μαζί με άλλους Κουβανούς μαχητές, το αντάρτικο στο Κογκό. Και, το φθινόπωρο του 1966, εισχώρησε στη Βολιβία, οργανωτής του επαναστατικού κινήματος των αγροτών ενάντια στην εκεί στρατοκρατική κυβέρνηση. Εκπαιδευμένος από τους Αμερικανούς, ο στρατός του δικτάτορα Μπαριέντος στρίμωξε τους επαναστάτες στην περιοχή της Σάντα Κρουζ. Στις 8 Οκτωβρίου 1967, οι ειδικές δυνάμεις του βολιβιανού στρατού εκμηδένισαν τους αντάρτες. Στη διάρκεια της μάχης, ο Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα πληγώθηκε κι αιχμαλωτίστηκε. Τον εκτέλεσαν, την επομένη, 9 Οκτωβρίου 1967.

πηγή: http://historyreport.gr